ZOO w Dżakarcie

Wspomnienia z warszawskiego ogrodu zoologicznego, i być może z zoo w ogóle, zapewne wszyscy mamy podobne. Drapieżne koty w klatkach, różnobarwne ptaki, słonie i pawiany lśniące różem z wiadomej strony. Do tego niezapomniane spotkania z gadami w terrariach oraz obowiązkowy popcorn, wata cukrowa i balonik ze Spidermanem albo buźką pięknej Arielki. Teraz, jak przypuszczam, ich miejsce zajmują bohaterowie kreskówek i filmów animowanych nowszej generacji. Być może z powodu takich wspomnień nie zaglądałem już później do zoo w innych miastach w Polsce i w Europie. Być może wyrosłem z waty cukrowej – w co wątpię – lub zwyczajnie, widok zwierząt w klatkach przestał budzić we mnie pozytywne, dziecięce emocje.

Po długiej przerwie, zoo odwiedziłem dopiero po wschodniej stronie Uralu. Pierwszy raz w 2008 roku w Buriacji, a kolejne dwie wizyty miały miejsce w ramach bieżącego azjatyckiego voyage'u, w równie popularnym, co sama Buriacja, Bangladeszu. Raz w Chittagongu i raz w Dhace. Za każdym razem powód odwiedzin ogrodu zoologicznego miał inne podłoże. W trakcie pobytu w Buriacji, przyczyniła się do tego przypadkowa informacja, która uświadomiła nam istnienie pośrodku tajgi takowego miejsca, i która rozbudziła w nas chęć jego odwiedzin. W Chittagongu, zoo stanowiło jedyne miejsce schronienia przed tłumami gapiów (tak nam się wydawało przed wejściem). W Dhace natomiast, zapragnęliśmy zobaczyć jak wygląda fishing cat.

Każda z wizyt we wspomnianych parkach zoologicznych wiązała się z dawką emocji i przeżyć. Nie żeby same miejsca nas urzekły. O nie! Tym bardziej, że był to raczej przygnębiający obrazek.

Nie wiem jak to się stało, że częściej ląduję w zoo w Azji, niż w samej Europie. Głównie chodzi o przypadek, ale poza tym azjatyckie parki zoologiczne dostarczają więcej emocji i wrażeń (niekoniecznie tych pozytywnych). I nie chodzi tu o bardziej egzotyczne zwierzęta. Raczej o zwykłe sytuacje i ludzi.

Pierwszy raz trafiliśmy do zoo pod Ułan Ude we wrześniu 2008 roku. Gdzieś przeczytaliśmy, że istnieje tam taka efemeryda i że jest w opłakanym stanie. Autor owego artykułu miał rację co do kondycji kompleksu. Brud, ścisk i ogólny nieporządek. Tylko małe brunatne dziki z cętkami na grzbiecie cieszyły się przywilejem swobody i względnej wolności. Mury i zewnętrzne ogrodzenie były szczelne, ale klatki wewnętrzne już nie, więc warchlaki mogły szaleć i ganiać pomiędzy nogami, skacząc z alejki w alejkę i rozbiegając się pomiędzy klatkami. Kawałek dalej znajdował się wybieg dla niedźwiedzi, choć lepiej ten wybieg nazwać siedziskiem. W klatce, wielkości rozstawionej wersalki, wciśnięto dwa niedźwiedzie syberyjskie i dla ich większej wygody, wolną przestrzeń zastawiono wanną i słupkiem ze zużytych opon. Szkoda, że miszki nie mogą zostawiać referencji po dożywotnim pobycie w takim luksusowym kurorcie. Swoją drogą, ciekawe co siedziało pod czaszkami osób, które to wszystko zorganizowały.

Zoo w Chittagongu odwiedziliśmy w grudniu 2014 roku. Było to jedyne miejsce schronienia przed tłumem gapiów na ulicy. Tak nam się wtedy wydawało. W zoo otoczyła nas kolejna grupka gapiów, tyle że tych bardziej majętnych, których stać na spacer alejkami w otoczeniu rozłożystych drzew, bez riksz, jazgotu i zapachów ulicy. A takich miejsc w większych miastach Bangladeszu nie znajdziemy zbyt wiele. Spacer po zoo był, bez dwóch zdań, wyzwaniem – tak męczącym, jak i zabawnym. Otóż, po raz pierwszy w życiu mieliśmy okazję zobaczyć tłum zwiedzających, którzy oglądali zwierzęta w klatkach, odwracając się do nich plecami. Dzięki nam zwierzaki otrzymały cenne kilka sekund wytchnienia. My, rzecz jasna, wprost przeciwnie. Walczyliśmy o te cenne sekundy prywatności, ale bezskutecznie. Ratując się ucieczką spod klatki z tygrysem bengalskim, dotarliśmy do stanowiska z pytonami. Zapowiadało się wielkie widowisko albowiem w tej samej klatce zgromadzono kilka dorodnych okazów tego gatunku węża i stadko tłustych kurczaków. Tłumek sprzed klatki czekał w skupieniu (i z nadzieją), aż wybudzone głodem węże rozpoczną rzeź rodem z rzymskiego koloseum. A mogło to nastąpić w każdej chwili. Tym bardziej, że niektóre z pytonów nieznacznie zmniejszyły odległość dzielącą je od obiadu. Czy doszło do wyczekiwanej rzezi, i czy któraś z tłustych kur przechytrzyła pytona, wydłużając tym samym własne życie o jeden dzień, nie ustaliliśmy. Ktoś z tłumu gapiów wypatrzył nas kątem oka i rzeź niewiniątek straciła na atrakcyjności.

Do zoo w Dhace przyciągnął nas fishing cat, czyli takie bengalskie wydanie żbika. Na wieść o istnieniu takiego sierściucha wskoczyliśmy do rikszy i pognaliśmy przez miasto, nie bacząc na podwójne myto (za twarz), które ściągnął z nas bystrzacha kierowca. Odebraliśmy bilety w okienku kasy i resztę drogi pokonaliśmy, podążając za strzałkami aż do klatki z upragnionym kotem. Oprócz tabliczki z nazwą rasy, samego lokatora, rzecz jasna, wcale tam nie było. Odwiedziliśmy zatem punkt administracyjny, bo któż inny, jak nie administracja będzie wiedzieć najlepiej, co to stało się z naszym kotem. W administracji poruszenie, bo oto dwójka białych odwiedziła stołeczne zoo, pokonując tysiące kilometrów dla kota, a zwierzak gdzieś wsiąkł. No skandal na skalę międzynarodową i dobre imię ogrodu zoologicznego zszargane! Panowie z administracji ugościli nas pysznie przesłodzoną herbatą z kardamonem i wykonali kilka telefonów. Po drugiej szklaneczce herbaty udaliśmy się ponownie do klatki z kotem. Tym razem w towarzystwie pracownika ogrodu, specjalnie w tym celu oddelegowanego przez zarząd administracji. Kot miał być na swoim miejscu i myśl, że jednak nie zaginął w akcji, pocieszała nas najbardziej. Doszliśmy do klatki. Pracownik triumfalnie wskazał na tabliczkę, oznajmiając, że o to stoimy przed stanowiskiem fishing cata. Zaraz jednak zasępił się i przeciągnął dłonią po rudawej brodzie. Nie ma! Pracownik obszedł klatkę z każdej strony i zajrzał do kociej budki. Zasępił się jeszcze mocniej i nakazał nam wspólne przejście do innych klatek w poszukiwaniu zguby. Chodziło już nie tyle o kota, co o dobre imię ogrodu zoologicznego. Wyczuwając to i szczerze żałując, że doprowadziliśmy do eskalacji problemu, pożegnaliśmy pana pracownika ciepłym słowem, potwierdzając kilkukrotnie, że brak kota w klatce może się zdarzyć każdemu. Pracownik zaniepokoił się jednak nie na żarty. Nie ma kota! Dopiero po kilku kolejnych uspokojeniach z naszej strony, zaniechał planu dalszych poszukiwań. Jak widać, stwierdzenie, „No problem” w ustach białego w Bangladeszu (i nie tylko w tamtejszych hotelowych „resortach”) jest cenniejsze od złota. 

 

Mieszkając trochę w Dżakarcie, wpadłem na pomysł kontynuacji azjatyckich przygód zoologicznych. Tym bardziej, że na forach internetowych nie pozostawiono suchej nitki na stołecznym zoo Ragunan (obiekt szczególnie zasmucił odwiedzających z Australii i UK). Pojechałem pełen nadziei na nową przygodę, bo w końcu to kolejne azjatyckie zoo na końcu świata. Poza tym te wszystkie niepochlebne komentarze… Należało zobaczyć ten cały syf z bliska. Pojechałem i… Nic się nie wydarzyło. Zoo jest genialne, rozległe, z miejscami na pikniki rodzinne i fantastycznymi alejami. Ragunan to bardziej park, niż typowy miejski ogród zoologiczny. Wielkich zastrzeżeń mieć nie można, zresztą, zobaczcie sami.